Luigi Galleani
| Luigi Galleani | ||
|---|---|---|
| ||
| Persona informo | ||
| Luigi Galleani | ||
| Naskiĝo | 12-an de aŭgusto 1861 en Verĉelo,  Reĝlando Italio
| |
| Morto | 4-an de novembro 1931 (70-jaraĝa) en Caprigliola, Reĝlando Italio
| |
| Mortis pro | Naturaj kialoj  vd
| |
| Mortis per | Korinfarkto vd
| |
| Lingvoj | itala vd | |
| Ŝtataneco | Reĝlando Italio vd
| |
| Alma mater | Universitato de Torino vd
| |
| Infanoj | 4 | |
| Profesio | ||
| Okupo | verkisto advokato vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Luigi GALLEANI (1861 – la 4-an de novembro, 1931) estis 20-jarcenta itala anarkiisto kiu estis politike aktiva en Usono de 1901 al 1919, kiam li estis deportita. Li estis konata pro sia rekomendo uzi perforton kontraŭ institucioj, inkluzivante murdon de 'tiranoj kaj malamikoj de la popolo'.[1][2] En Usono, liaj adeptoj, konataj kiel Galleanistoj, efektivigis serion de bombadoj kaj murdaj provoj inter 1914 ĝis 1932. La grupo estis ankaŭ kulpigita pri la t.n. Bombado de Wall Street de 1920, en kiu mortis 38 homoj. Galleani estas hodiaŭ vidata kiel anarkia komunisto kaj insurekta anarkiisto.
Frua vivo kaj kariero
[redakti | redakti fonton]Portita en Verĉelo en la Piemonta regiono, al mezklasanaj gepatroj, Galleani anarkiistiĝis antaŭ la aĝo de 20, studante leĝon ĉe la Universitato de Torino en norda Italio. Elironte la universitaton antaŭ ol finfari, li jam komencis fortan lobiadon de anarkiismo kaj anarkiaj idealoj. Dezirate de policoj en Torino, li fuĝis al Francio en 1880.
Galleani restis en Francio dum preskaŭ 20 jaroj. Li pasigis iom da tempon en Svislando, kie li estis aliancanta kun la anarkiisto kaj geografo, Élisée Reclus. Krom helpante lin kun lia ĉefverko, La Nouvelle Géographic universelle, la terre et les hommes ("Nova universala geografio, la tero kaj la homoj"), Galleani laborita kun Reclus organizi manifestacion de studentoj ĉe la Universitato de Ĝenevo en 1887 por honori la Haymarket-an martirojn de Ĉikago, kiu estis mortigita en laborista agitado. Pro tio, li estis arestita kaj poste elpelita el Svislando. Translokiĝante al Francio, li estis elpelita de tiu lando malabundaj jaroj poste.
Li revenis al Italio, kie ene de kelkaj jaroj, li estis arestita kaj konviktita de konspiro, kaj kondamnita al kvin jaroj en malliberejo. Komencante en 1894, kiam li aĝis 31 jaroj, li pasigis pli ol kvin jaroj en prizono kaj interna ekzilo (domicilio coatto), plejparte sur la insulo de Pantelleria sudokcidente de Sicilio.[3] Sur Pantelleria li trafis kaj edzinigas lian edzinon Maria, kiu jam havis filon, Salvatore.[4] Luigi kaj Maria Galleani poste havis mem kvar infanoj.[5] La rememoro de Emma Goldman ke ŝi renkontis Galleani en Barre, Vermonto en 1899 estas neĝusta, ĉar Galleani ne atingis Usonon ĝis 1901.[6] Evitante de Pantelleria en 1900, Galleani fuĝis al Egiptio.
En Egiptio, estis granda itala eksterlandloĝanta komunumo kaj Galleani kunloĝis kun samideanaj anarkiistoj dum pluraj monatoj. Sciigite de la egiptaj aŭtoritatoj ke ekstradicio al Italio baldaŭ komencus, Galleani abrupte forlasis Egiption per ŝipo al Londono, Anglio. Ĉe la aĝo de 40, Galleani elmigris al Usono, alvenante en 1901.
Bombardo de Wall Street, la 2-an de junio 1920
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Avrich, Paul,Sacco kaj Vanzetti: La Anarkia Fono, Princeton University Press (1991), p. 97
- ↑ Galleani, Luigi, Faccia Faccia col Nemico, Boston, MA: Gruppo Autonomo, (1914)
- ↑ Ugo Fedeli, Luigi Galleani: Quarant'anni di lotte rivoluzionarie, 1891-1931 (Cesena: Antistato, 1956), pp. 68-69.
- ↑ Avrich, Paul, Anarkiaj Voĉoj: Voĉa Historio de Anarkiismo en Ameriko, Princeton: Princeton Universitata Gazetaro (1996), p. 136
- ↑ Avrich, Paul, Anarkiaj Voĉoj -a', p. 136
- ↑ Goldman, Emma, Vivante Mian Vivon, vol. 1 (1931; Nov-Jorko: Dover, 1970), p. 238
Fontoj
[redakti | redakti fonton]- Avrich, Paul, Sacco kaj Vanzetti: La Anarkia Fono, Princeton University Press (1991)
- Avrich, Paul, Anarkiaj Voĉoj: Voĉa Historio de Anarkiismo en Ameriko, Princeton: Princeton University Press (1996)
- Davis, Mike Ĉaro de Buda: Nelonga Historio De La Aŭta Bombo, Britio: Verso Press (2007)
- Dell'Arte, Giorgio, La Storia di Mario Buda, Io Donna 26 januaro 2002, http://www.memoteca.it/upload/dl/E-Book/Mario_Buda.pdf Arkivigite je 2007-10-27 per la retarkivo Wayback Machine